De Botanische Tuin Afrikaanderwijk bestaat sinds 1923 en was destijds onderdeel van de toenmalige HBS Van Oldebarnevelt, de latere Scholengemeenschap Van Oldebarnevelt. Thans doet het gebouw dienst als de Kocatepe Moskee. Sinds 2000 is de Botanische Tuin Afrikaanderwijk een rijksmonument (nummer 513876, complexnummer 513873).
De gemeente Rotterdam is eigenaar van de tuin. De dienst Stadsbeheer heeft na een periode van verwaarlozing, in de jaren 80 van de vorige eeuw, de tuin weer in ere hersteld. De tuin bestaat uit diverse plantenfamilies en is in de loop der tijd aangevuld met planten die werden gevonden in de haven en omstreken. In de tuin staan nu ruim 800 planten en diverse bomen. Dit maakt de Botanische Tuin tot een unieke plek in Rotterdam.
In juni 2013 is de Stichting Botanische Tuin Afrikaanderwijk opgericht met als doel de tuin te onderhouden, bezoekers te laten genieten van deze prachtige plek en kennis uit te dragen over de collectie planten en bomen, kruiden, planten en natuur in het algemeen.
Jaarlijks bezoeken de kinderen van de basisscholen gelegen rondom het Afrikaanderplein de tuin voor Natuur- en Milieu-lessen. Verder worden met regelmaat activiteiten, workshops en rondleidingen georganiseerd.
De Botanische Tuin Afrikaanderwijk is gelegen in de Rotterdamse Afrikaanderwijk. Oorspronkelijk grensde de Tuin direct aan het Afrikaanderplein. In de jaren tachtig van de vorige eeuw echter, is door de gemeente Rotterdam een deel van de tuin afgesplitst ten behoeve van de vogelopvang Vogelklas Karel Schot.
De Tuin behoorde, sinds 1923, tot de voormalige HBS Van Oldenbarnevelt. De tuin werd gebruikt als praktijkruimte voor de biologielessen aan de HBS en latere Scholengemeenschap Van Oldenbarnevelt. Door gebrek aan financiën kwam hier rond 1975 een einde aan. Daarna is de tuin enigszins in verval geraakt. Midden jaren 80 is de tuin volledig gerenoveerd en teruggebracht naar het oorspronkelijke ontwerp. De tuin is thans een Rijksmonument (nr. 513876, complexnr. 513873).
Het ontwerp van de tuin (1925) en het schoolgebouw is van de gemeentearchitect Ad van der Steur. Zijn meest bekende ontwerpen zijn het Museum Boijmans van Beuningen en het Oogziekenhuis in Rotterdam. Het schoolgebouw vormt de monumentale afsluiting van het Afrikaanderplein. Tegenwoordig is de Kocatepe moskee gevestigd in het voormalige schoolgebouw. Tevens maakte een tuinmanswoning deel uit van het complex. Tegenwoordig staat de tuinmanswoning op het terrein van de Vogelklas Karel Schot.
De Botanische Tuin Afrikaanderwijk is ingedeeld in plantenfamilies. Naast ongeveer 850 verschillende plantensoorten, staan er ongeveer 40 verschillende bomen in de tuin, allen van de gematigde klimaat zone. De tuin wordt onderhouden door de daarvoor opgerichte Stichting Botanische Tuin Afrikaanderwijk (2013) met vrijwilligers.
Op afspraak
Soms gaan we extra open, bijvoorbeeld voor groepen of een speciaal evenement. Een afspraak maken voor een groepsrondleiding kan door een e-mail te sturen of te bellen. De contactgegevens vind je onderaan de pagina.
Wijzigingen voorbehouden
Bij slecht weer, heet weer in de zomer of onderbezetting moeten wij soms afwijken van bovengenoemde tijden. Dan zijn we korter open of helemaal gesloten. We proberen dit vooraf te melden op de facebookpagina.
Op 20 juni 2013 is de Stichting Botanische Tuin Afrikaanderwijk opgericht met als doel het behouden van de Botanische Tuin Afrikaanderwijk.
De stichting tracht haar doel te verwezenlijken, zo luidt de akte van oprichting: door samen te werken met de gemeente Rotterdam, het aantrekken van vrijwilligers die bij willen dragen aan het onderhoud van de Botanische Tuin, in overleg met en ondersteuning van de gemeente Rotterdam, het aantrekken van bezoekers en het organiseren van activiteiten, alsmede het verrichtten van alle handelingen, die met het voorgaande in de ruimste zin genomen geacht kunnen worden in verband te staan, daaruit voort te vloeien of daarvoor bevordelijk te zijn. De stichting beoogt niet het maken van winst.
Een stichting dient te worden bestuurd door een bestuur bestaande uit tenminste twee leden. Thans bestaat het bestuur uit drie leden:
Marit van der Riet, Voorzitter
Inke van der Meer, Secretaris
Renata Rakolcai, Penningmeester
De dagelijkse coördinatie en begeleiding van de vrijwilligers ligt bij Astrid Priester en Tom Lorier. Zij zijn de enigen die een vergoeding ontvangen, resp. zes en vier uur, boven het door de Belastingdienst maximaal toegestane bedrag. Melitta van Bracht ondersteunt en adviseert op vrijwillige basis omtrent de collectie planten en heel veel meer. Zij is maandelijks te beluisteren in het programma Chris Natuurlijk van Radio Rijnmond.
De stichting is voor het behalen van de doelstellingen als hierboven beschreven, met de gemeente Rotterdam een samenwerking aangegaan door middel van een zgn. Right to Challenge.
De doelstelling en het beleid van de Stichting is samengevat in een Beleidsplan. Voor het onderhoud wordt een beroep gedaan op vrijwilligers. In het beleidsplan wordt hier aandacht aan geschonken.
Voor het beleidsplan 2021
Voor de inzet van vrijwilligers is een vrijwilligersbeleid opgesteld, waarin de visie ten aanzien van het werken met vrijwilligers wordt toegelicht.
De stichting heeft geen werknemers in dienst. Een Beloningsbeleid beperkt zich derhalve tot beschrijving van de vergoeding van uren van de twee coördinatoren, alsmede een verkorte weergave van vergoeding van kosten en attenties (in natura) voor vrijwilligers.
Bezoekadres: Afrikaanderplein 38, 3072 EC Rotterdam
Postadres: Kabelhof 48, 3072 WJ Rotterdam
RSIN 852922218
De voornamelijk voor biologisch onderwijs bedoelde beplanting bestaat uit een rijk assortiment van specifieke soorten planten, kruiden, heesters en bomen die voornamelijk tot de gematigde klimaatzone behoren. De collectie vormt de basis voor kennisoverdracht.
De collectie is voor een groot deel opgebouwd uit plantenfamilies, met verschillende soorten van zo'n familie. Naast rond de 850 verschillende soorten planten en 40 verschillende soorten bomen, verzamelen we in en rond Rotterdam spontaan gevestigde niet-inheemse planten. Deze zijn bijzonder voor de regio en bij BTA noemen wij deze planten de ‘Rotterdamse planten’. Voor het verzamelen van deze planten staan we in contact met Bureau Stadsnatuur, Floron regio Rotterdam en de Rotterdamse Florawerkgroep.
Daarnaast hebben wij een aantal historische groente-planten en andere eetbare en gebruiksplanten.
Meer in het algemeen verzamelen, kweken, verzorgen, registreren en documenteren we de bijzondere collectie planten ten behoeve van educatie, kennisoverdracht, het beschermen van biodiversiteit en een duurzame samenleving. We nemen hierbij de geldende afspraken van de Nederlandse Vereniging van Botanische Tuinen wat betreft ontvangen, administreren en uitgeven van plantenmateriaal in acht.
